Zelf uitgegeven boeken zijn niet goed genoeg!

Het is weer zover! Afgelopen woensdag kwamen self-pubbers en hun boeken weer eens negatief in het nieuws in de Volkskrant. Deze keer tijdens een interview met Wilma de Rek, de chef van hun boekenredactie. Vooroordelen zijn hardnekkig. Dat blijkt maar weer eens.

Mevrouw de Rek gaf in het interview het volgende aan over hoe haar redactie boeken kiest om te recenseren:

“De eerste grove filter is de uitgever. Als mensen een boek in eigen beheer uitbrengen – wat steeds vaker gebeurt – is de kans dat we het bespreken niet heel groot. Er wordt namelijk al zo ontzettend veel uitgegeven door de gevestigde uitgeverijen die staan te springen om goeie onderwerpen en auteurs. Dus als het je niet lukt om daar tussen te komen, betekent het meestal gewoon dat je boek niet zo goed is.”

Ik viel zowat van mijn stoel toen ik dit las.

Oké, ze gebruikt het woord ‘meestal’. Dit impliceert dat niet alle zelf uitgegeven boeken slecht zijn. Maar ik vermoed dat veel lezers dat woord over het hoofd zullen zien en de conclusie getrokken wordt dat zelf uitgegeven boeken dus slecht zijn.

Tijd voor wat nuances.

Steeds meer self-pubbers kiezen ervoor professioneel te werk te gaan

Self-pubbers kun je in twee groepen verdelen: de eerste groep wil zo snel mogelijk een boek uitbrengen op een zo goedkoop mogelijke manier. Deze groep bevestigt helaas het stigma wat er op zelf uitgegeven boeken zit.

De tweede groep is zich echter bewust van de beerput van vooroordelen over het zelf uitgeven en is hard bezig zich te professionaliseren.
Ze komen erachter dat het zelf uitgeven van een boek niet betekent dat ze ook alles zelf moeten doen. In plaats daarvan gaan ze sparen, zodat ze tegen de tijd dat het nodig wordt de juiste personen kunnen inhuren om de voorkant te ontwerpen of de tekst te redigeren.

Deze self-pubber is daarmee een schrijver geworden die een team van mensen om zich heen verzameld, zodat ze samen een fantastisch product op de markt kunnen brengen.
Dit is niet veel anders dan wat een uitgeverij doet, alleen investeren self-pubbers hun eigen geld en vestigen zij zich daarmee als echte ondernemer.

Boeken die door hen worden uitgegeven, zijn niet te onderscheiden van regulier uitgegeven boeken.

Er komt meer informatie beschikbaar over hóe je een perfect boek zelf uitgeeft

Het stigma waar de opmerking van mevrouw de Rek naar verwijst, is achterhaald. De laatste jaren zoeken steeds meer self-pubbers elkaar gaan op om informatie uit te wisselen, ervaringen te delen en elkaar te helpen professioneler te worden.

Dat een zelf uitgegeven boek niet goed genoeg zou zijn voor een uitgeverij, omdat deze door de auteur zelf is uitgegeven, is allang niet meer zo. Veel self-pubbers kiezen er namelijk bewust voor zelf hun eigen boeken uit te geven en deze boeken dus überhaupt niet aan te bieden aan uitgeverijen.

Het gaat hier niet om een kleine subcultuur van schrijvers die onafhankelijk willen zijn. Het gaat hier om een wereldwijde revolutie. De indie revolutie, die er in landen als Amerika en Engeland al voor heeft gezorgd dat 40% van alle boeken (fictie, non-fictie, paperback én ebook) wordt uitgegeven door self-pubbers.

En dit zou niet mogelijk zijn zonder het omarmen van professionaliteit, zonder het delen van informatie en zonder het elkaar er onderling op aanspreken als dingen niet helemaal goed gaan.
Self-pubbers helpen elkaar en zien elkaar niet als concurrentie, maar juist als versterking.

In Nederland en België wordt de groep schrijvers die op deze manier werkt steeds groter. Nederlandstalige indies komen op Facebook groepen en forums samen om het te hebben over de juiste manier van self-pubben.

Toegegeven er wordt veel bagger gepubliceerd

Ik ben de eerste die toegeeft dat er veel slechte boeken door self-pubbers op de markt worden gebracht.
Dit heeft te maken met het feit dat het tegenwoordig heel gemakkelijk is je eigen boeken te publiceren en te verkopen op sites als Bol.com en Amazon.

Veel schrijvers willen graag dat hun boeken worden gelezen door anderen en die publicatiedrang (met wellicht een beetje toegevoegde ijdelheid) maakt dat ze soms snel hun schrijfsels publiceren; voordat deze er eigenlijk klaar voor zijn.

Zelfgemaakte voorkanten en teksten die niet (goed) zijn geredigeerd zijn het gevolg. En juist deze boeken bevestigen het slechte beeld van de self-pubber en zelf uitgegeven boeken.

Maar wat is eigenlijk een goed boek?

In het interview komt mevrouw de Rek tot de conclusie dat een goed boek vaak een kwestie is van smaak. Dat er geen speciale kenmerken aan te wijzen zijn wat een boek tot een ‘goed’ boek maakt.
Dit spreekt haar eerste uitspraak toch wat tegen; dat de goede boeken eigenlijk voornamelijk uitgegeven worden door een uitgeverij.

Een schrijver moet zijn taal kunnen beheersen en de zinnen moeten lopen. Bovendien moet een auteur zijn verhaal kunnen overbrengen. Deze dingen zijn volgens mevrouw de Rek belangrijk om een goed boek te produceren.
Maar dit is van belang voor alle schrijvers en niet alleen degene die zijn uitgegeven door een uitgeverij.

Vastgeroeste vooroordelen zijn moeilijk uit te wissen

Het is zo vreselijk jammer dat er door de vooroordelen die men in de reguliere (uitgeef)wereld heeft, er niet verder wordt gekeken naar wat er allemaal wél goed gaat en wat voor positieve dingen er allemaal gebeuren in de self-pubwereld.

Een interview als deze betekent automatisch weer belichting op het achterhaalde stigma waar zoveel self-pubbers al jaren tegen vechten. Het betekent veelal ook inkomstenderving en het ondermijnen of zelfs vernietigen van de goede naam van die self-pubber.

Ik vraag me af hoe er zou zijn gereageerd als deze uitspraken over een specifieke uitgeverij waren gedaan in plaats van over de self-pubber. Zou dat dan wel oké zijn?

Verder lezen:

• Zelf je boek uitgeven en dan toch regels? Ja dus!
• Kwaliteitsmerk voor zelf uitgegeven boeken: ja of nee?
• Artikel in de Volkskrant: self-pubbers krijgen de schuld