Hoe creëer ik meer tijd voor het schrijven en uitgeven?

Door schrijfcoach Eva Kattz

Schrijven is hard werk. Wil je daarnaast ook nog je boeken zelf uitgeven, dan betekent dat nog méér werk. Er zullen momenten zijn dat je het haar wel uit het hoofd wilt trekken. Hoe krijg je alles in vredesnaam voor elkaar? En begin nog maar niet over deadlines!

Een self-pubber heeft altijd veel te doen. Boek schrijven, redigeerrondes, zorgen dat de mailinglist abonnees op de hoogte blijven, overleggen met de vormgever, alvast nadenken over een nieuw boek. Noem maar op.
Soms zullen dingen overlappen en ben je met meerdere belangrijke zaken tegelijkertijd bezig.

Hoe zorg je dat je niet helemaal gek wordt? Het magische woord is PLANNING!

Vooroordelen over het hebben van een planning

Er zijn een aantal vooroordelen die de ronde doen over een planning en ik kan me heel goed voorstellen dat jouw reactie op het hebben van een planning één van de volgende is:

• Sorry, heb ik al geprobeerd. Werkt niet voor mij.
• Plannen? Kost dat niet veel te veel tijd? Ik ben liever creatief bezig.
• Plannen is voor ambtenaren, niet voor schrijvers. Die werken op gevoel.

Het kan heel goed zijn dat het bovenstaande klopt. Iedere schrijver, zelfs degenen met een compleet schrijfbedrijf, zullen ooit vast getwijfeld hebben aan de waarde van een vooropgezet schema.

Maar:

• Plannen is geen speciale gave. Iedereen kan het leren
• Op de langere termijn bespaart plannen je juist tijd
• Je creativiteit hoeft er niet onder te lijden (en kan er zelfs door verbeteren!)

Een planning is geen dwangbuis!

Een goede planning komt niet uit de lucht vallen. Je moet er aan wennen en in het begin vergt het inderdaad tijd om je doelstellingen en ervaringen om te zetten in een hanteerbaar schema. Jij bent tenslotte de degene die het werk doet en het beste weet hoeveel tijd sommige taken kosten.

Als je je schrijfbedrijf combineert met een huishouden en een baan (zoals zovelen van ons) dan is plannen van nog vitaler belang. Er zullen altijd momenten zijn dat je organiseer talent faalt en dat alles in de soep loopt. Dat is echter altijd nog beter dan helemaal te vertrouwen op een kladblaadje en je geheugen.

Een planning is geen dwangbuis, maar het is óók geen luxe. Volgens een recent onderzoek heeft maar liefst 90% van succesvolle self-pubbers een productieschema. De voordelen van een goede planning zijn dan ook niet te verwaarlozen.

Hoe ziet zo’n planning er uit?

Om wat duidelijk te maken waar we het over hebben zijn hier een paar belangrijke onderdelen van je planning.

• Voorbereiding voor het schrijven (als je een plotter bent): plotten van je verhaal en eventuele research
• Schrijven van je eerste versie
• Sommige schrijvers nemen een korte ‘vakantie’ van hun manuscript – soms enkele dagen, soms weken of maanden – sommige schrijvers stomen gewoon door. Het voordeel van wachten is dat je je werk vaak helderder ziet. Verplicht is dit echter allerminst
• Herschrijven/aanpassen van je eerste versie
• Proeflezers die je verhaal vrijwillig lezen. Dit is ook optioneel maar kan wel zeer onthullend zijn, vooral als je onzeker bent over je werk
• Stuur je werk naar een professionele redacteur. Deze stap is absoluut noodzakelijk!
• Correctie van je manuscript nadat het is teruggekomen van de redacteur
• Professionele eindredactie. Ook noodzakelijk!
• Cover laten maken en je boek vormgeven. Dit kun je natuurlijk ook zelf doen, maar tenzij je een professionele designopleiding hebt gehad, is dat ALTIJD lastiger dan het iemand anders laten doen. Plus, de tijd die nu overhebt kun je besteden aan andere onderdelen van het publicatieproces, of zelfs aan een nieuw boek

Deze lijst is natuurlijk maar een benadering. Jij bepaald zelf hoe je je planning inricht. Je kunt dingen letterlijk op papier zetten, in Word op je PC, of misschien zelfs wel in Excel. Belangrijk is dat je je planning op elk moment kunt aanpassen aan veranderende omstandigheden, of omdat je merkt dat je voor sommige dingen gewoon meer tijd nodig hebt.

Maak notities en vul je schema aan of corrigeer het desnoods. Door alles op te schrijven, in plaats proberen om dingen krampachtig te onthouden, zul je merken dat je meer ruimte krijgt om goed na te denken.

Na verloop van tijd weet je precies hoelang je nodig hebt voor elk onderdeel

Een planning is er om je te helpen, niet om je te dwingen. Houd echter ook in de gaten dat een mooie planning maken en je er totaal niet aan houden ook niet werkt.

Hoewel je een planning altijd aan kunt passen is het wel de bedoeling dat je leert hoe je je tijd inzichtelijk kunt maken. Als je twee keer zoveel tijd nodig hebt voor schrijven dan gepland, verander dan je planning en houd hier in de toekomst rekening mee. Trap echter niet in de val om je hele planning dan maar te negeren (onder het motto ‘het komt nog wel een keer’ of ‘plannen werkt toch niet voor mij’).

Tig keer iets veranderen aan je planning is beter dan ontdekken dat je al vier jaar aan je manuscript bezig bent.

Laat ik even duidelijk maken dat het trouwens niet noodzakelijk slecht dat je vier jaar met je boek bezig bent. Sommige meesterwerken namen jaren in beslag, maar bedenk wel dat hoe langer je aan een manuscript werkt, hoe groter de kans wordt dat je op enig moment de handdoek in de ring gooit en je langgekoesterde werk naar de prullenbak verhuist. Eeuwig zonde!

Hoe kun je je planning stroomlijnen?

Er zijn manieren om je planning te stroomlijnen. Kijk eens naar de volgende superbelangrijke tips.

• Tenzij je een gedoodverfde pantser bent, is het goed je aan te wennen om je verhaal te plotten. Herschrijven neemt ALTIJD meer tijd in beslag en heeft de vervelende gewoonte om je een hekel te laten krijgen aan je verhaal.
• Schrijf een serie (als je dit leuk vindt). Personages en de wereld hoef je daarna niet telkens opnieuw te bedenken. Dit scheelt een hoop tijd.
• Ook als een serie je niet echt aanspreekt, of als je non-fictie schrijft kan vooraf plannen je veel tijd opleveren en het doet niets af aan je creativiteit.
• Hoewel het misschien fijn voelt om alle touwtjes in handen te houden, blijft het uitbesteden van sommige taken (zoals redactie, cover en vormgeving) de meer efficiënte en professionele optie. Bovendien heb je dan tijd vrij voor andere dingen: zoals het plannen van je volgende boek, of marketing en promotie.
• Boek je redacteur / designer / vormgever in een vroeg tijdig stadium. Vaak zitten deze professionals al maanden van tevoren volgeboekt. Als je verzoek voor redactie pas de deur uitgaat als je manuscript klaar is, dan is het zo zes maanden later voor je redacteur er ook maar aan kan beginnen. (Dit onderdeel plannen kan lastig zijn als je net begint, maar je leert snel genoeg wat voor jou een geschikt moment is)
• Er zijn altijd kleine taken die je snel over het hoofd kunt zien. Niet leuk als je nog maar drie dagen over hebt tot je booklaunch! Schrijf ze op! Telkens als je iets nieuws bedenkt noteer je dit, zodat je er een plek voor kunt vinden in je schema. Uiteindelijk wordt dit een automatisme en weet je precies wat en wanneer je iets kunt afvinken.
• Selecteer de taken waarvan je weet dat ze meer tijd kosten en markeer ze in rood. Taken die relatief makkelijk zijn of die je uitbesteed, markeer je in groen. Rode taken kun je beter niet combineren met andere taken, groene taken juist wel. (Het schrijven is bijvoorbeeld voor mij één enorme rode vlek, maar omdat ik zoveel mogelijk afleidingen vermijd, ben ik er sneller doorheen.)

Jij bent degene die bepaald hoe snel (of hoe langzaam) je schrijft en hoe je je taken indeelt. Er is geen gouden standaard, zelfs niet in self-publand. Het is verleidelijk, maar voel je niet gedwongen om sneller te schrijven of produceren dan je redelijkerwijs zou kunnen.

Wél kun je, door te plannen en je werk te visualiseren, momenten vinden waarin je meer kan doen dan je tot nu toe dacht. Efficiënter werken kan je al een hoop tijdwinst opleveren en misschien is het dan toch mogelijk om meer te doen dan voorheen.

Houd er wel rekening mee dat iedereen anders is. Als jij één boek per jaar schrijft (of misschien er zelfs wel twee jaar over doet) en dit is waar jij je prettig bij voelt, dan is dit geen probleem. Zeker als je dit doet door efficiënt gebruik te maken van je tijd en daarmee een top product produceert.

Het schrijven en uitgeven van een boek is al lastig genoeg. Zorg dus dat je met een goede planning jezelf een efficiënte manier van werken aanleert waar je profijt van hebt. Niets is vervelender dan te ontdekken dat je een aantal belangrijke dingen vergeten bent te regelen.

Verder lezen:

• Naast het hebben van een planning is het ook belangrijk dat je als self-pubber een balans vindt tussen schrijftijd, investeren en het uitgeven van een professioneel boek. Lees meer via Kiezen tussen tijd, investeren en een goed boek. Hoe doe ik dat?

Over Eva Kattz

Eva Kattz schrijft zowel fictie als non-fictieboeken en is een gedreven self-pubber. Zij woont in Noord-Nederland, samen met haar man en drie katten. Eva en Maria schreven samen een boek over het plotten van fictie, Fiction Builder!.
Eva is momenteel bezig met het schrijven van een serie in het fantasy/horror genre. Daarnaast is ze bezig met het opzetten van haar eigen bedrijf als schrijfcoach.
Je kunt haar vinden op gbkattz.com.