De zin en onzin van social media

Door schrijver en marketingexpert Jan Vermeer

Heb je al een account gemaakt op Vero? Nee? TikTok dan? Ook niet? Heb je dan tenminste een account geopend op Caffeine naast je bestaande activiteiten op Twitter, Instagram, Pinterest en Facebook? Wie succesvol wil zijn als schrijver, moet immers overal tegelijk aanwezig zijn. Toch?

Blijf nog even hangen voor je deze nieuwe ‘hot social media’ opzoekt in je favoriete zoekmachine. Ik heb bewust geen links naar die platformen opgenomen, want ik wil het eerst met je hebben over de zin en onzin van social media.

Daar heb ik een goede reden voor, want op online schrijversfora vind je felle voor- en tegenstanders van de verschillende social media. De een zweert bij Twitter, de ander houdt het op Facebook, de derde bouwt zijn hele fanbase op Instagram en volgens de laatste ‘moet’ je op Youtube als je de boot niet wilt missen. Vrijwel niemand wil een nieuwsbrief, met goede reden, maar daarover later meer.

De vraag die niet wordt gesteld

Eerst de vraag die bijna niet wordt gesteld: heb je eigenlijk wel accounts nodig op al die diverse social media?

Voor je die vraag kunt beantwoorden, moet je weten wat je doel is. Zonder uitzondering is dat voor iedere schrijver toch ‘boeken verkopen’. Of iets minder commercieel gezegd: contact maken en onderhouden met je (potentiële) lezers.

Is het platform van Mark Zuckerberg en zijn concurrenten daarvoor noodzakelijk? Voor we ook hierover een felle discussie krijgen, laat me het volgende zeggen. Social media zijn goed voor sommige dingen en minder goed voor andere. Kunnen we het daarover eens zijn?

The battle: Twitter vs Email

Ik hoop dat we het daar over eens kunnen zijn, want hier komt iets wat veel schrijvers niet willen horen. Social media zijn minder geschikt om direct boeken te verkopen. Tim Grahl, bij wie ik een cursus boekmarketing heb gevolgd, zegt dat een bekende auteur met meer dan 200.000 volgers op Twitter de grootste moeite had om zijn boeken te verkopen aan mensen die hem daar volgden.

Grahl: ‘Tegen elk boek dat hij verkocht via Twitter verkocht hij er zes via email’. In zijn geval versloeg email dus Twitter met 6-1.

Dit is ook mijn eigen ervaring. Jaarlijks verkoop ik honderden boeken aan mensen op mijn emaillijst, maar slechts zelden verkoop ik rechtstreeks via Facebook.

Waar social media in uitblinken

Toch hebben social media zeker wel nut, als je ze gebruikt waarvoor ze bedoeld zijn. Ze zijn een goede manier om je zichtbaarheid te vergroten. Je kunt echte gesprekken voeren met echte mensen. Zo’n gesprek voelt vaak persoonlijker dan mailen.

• Via YouTube kunnen mensen je zelfs horen praten en je zien in levende lijve. Dat wekt vertrouwen.
• Twitter is geweldig om content te delen.
• Facebookgroepen zijn waar tegenwoordig de meeste online gesprekken plaatsvinden.
• Messenger en Whatsapp hebben veel hogere openingspercentages dan email.
• Instagram is geweldig voor ‘challenges’ en om mensen te verzamelen rondom een bepaalde passie.
• Facebook- en Google-advertenties zijn de meest effectieve (betaalde) vorm om je doelgroep te bereiken.

Waar email in uitblinkt

Maar niemand leest toch meer email?

Het zal je verbazen. De juiste content voor de juiste doelgroep wordt nog altijd door meer dan 50-60 procent gelezen. En dit zijn dan mensen die je meer aandacht geven dan een paar vluchtige seconden, een like of hartje of een snel commentaar. Bovendien kun je vanuit emails direct doorklikken naar een landingspagina, iets wat bij social media niet altijd is toegestaan, of in ieder geval wordt bemoeilijkt.

Facebook, Twitter en in mindere mate Google willen namelijk dat je op hun site blijft. Bovendien hebben zij de controle over jouw volgers. Deze internationale grootmachten hebben hele bedrijven de nek omgedraaid door hun algoritmen te veranderen. Dat zal bij je emaillijst nooit gebeuren. Je emailadressen zijn van jou.

De enige voorwaarde is dat je goede emails schrijft. Geen nieuwsbrieven, maar content die waarde toevoegt aan je lezer.

‘Dus wat moet ik nu doen?’

Grappig dat je dat vraagt, ik zou het namelijk net uitleggen. Om te beginnen, haal rustig adem. Je hoeft geen stoeltje te bemachtigen op elk social media platform. Kies er één uit en pas als je die beheerst en je hebt voldoende tijd, overweeg dan een tweede.

Ik schrijf bijvoorbeeld thrillers. Mijn lezers zijn over het algemeen van middelbare leeftijd en zitten voornamelijk op Facebook. Bovendien gebruik ik Facebook zelf het meest. Twitter heeft me nooit kunnen boeien en Instagram voel ik me niet helemaal op thuis. Video vind ik te bewerkelijk en daarom valt Youtube af. Dus Facebook is voor mij de meest logische keuze.

Kies dus voor een social mediaplatform waar je lezers zich bevinden. Is je doelgroep jongvolwassen, dan is Instagram bijvoorbeeld erg aan te raden. Waarschijnlijk spreekt Instagram je in dat geval ook het meest aan. Dat is het andere criterium. Je moet zelf graag van de betreffende social media gebruik willen maken.

En wat als er nieuwe social media opduiken, zoals de eerdergenoemde TikTok en Vero? Wees voorzichtig. Kijk eerst of je doelgroep er al gebruik van maakt en of er veel gebruikers zijn. Kijk ook naar de filosofie van het bedrijf. TikTok heeft bijvoorbeeld meer dan 500 miljoen gebruikers – voornamelijk mensen onder de dertig – en het zal dus niet snel verdwijnen. Vero zegt alles goed te doen wat Facebook fout doet, door bijvoorbeeld geen advertenties en algoritmen in te zetten.

TikTok wordt echter ook wel gebruikt door ‘verkeerd volk’ die jonge slachtoffers zoeken en Vero is opgericht door een man uit Libië die het niet zo nauw neemt met de mensenrechten. Bovendien zou Vero in de toekomst wel eens een betaalde dienst kunnen worden.

Alles komt met voor- en nadelen. Het grootste voordeel van social media is echter dat je laagdrempelig contact kunt onderhouden met je fans. Maar combineer je je social mediakanaal met sterk geschreven emails dan heb je goed binnen handbereik.

Via social media kunnen je fans jouw content delen. Zo worden fans ambassadeurs en krijg je nieuwe lezers. Door nog betere content weg te geven, kun je mensen toevoegen aan je emaillijst. Via email kun je je boeken verkopen. Soms zelfs geautomatiseerd.
Dat is pas nuttig.

Verder lezen:

• Wat is een mailinglist en hoe zorg je dat mensen zich aanmelden? Met een reader magnet kun je lezers overhalen lid te worden en je schrijfsels uit te proberen. Lees meer via: Mailinglist en nieuwsbrief. Hoe doe ik dat?

Over Jan Vermeer
Jan Vermeer is een schrijver en self-pubber van christelijke boeken. Hij heeft een succesvolle promotiecampagne gedaan om zijn mailinglist te vergroten en een online cursus opgezet waar geïnteresseerden naartoe worden geleid via een serie automatische emails.
Jan heeft tot nu toe elf boeken geschreven, waarvan vier christelijke romans/thrillers.

Je kunt Jan vinden op zijn website www.schrijver-janvermeer.nl, of op Facebook: @jan.vermeer1.