Antwoorden op al jouw vragen over ISBN’s

Een ISBN zou een goede vriend van de selfpubber moeten zijn. Toch roepen ze veel vragen op. Hebben zelf uitgegeven boeken een ISBN nodig? Zo ja, hoe kom je daar dan aan? Is een gratis ISBN een goed idee? In deze blogpost zet ik negen veelgestelde vragen over ISBN’s op een rijtje.

Wat is een ISBN?

Een ISBN, oftewel Internationaal Standaard Boek Nummer, wordt gebruikt om boeken te identificeren in de boekenbranche. Maar niet alleen het boek wordt door dit nummer geïdentificeerd, ook de uitgever.

Zowel nationaal als internationaal is het verstandig je boek een ISBN mee te geven, of het nu gaat om een papieren boek, ebook of audioboek. Officieel is het zelfs zo dat iedere vorm van je boek een eigen ISBN moet hebben. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan ebooks, hardcovers, paperbacks, maar ook grootletterboeken.

Moet je echt voor iedere vorm van je boek een ISBN hebben?

Het antwoord hierop is ja en nee. In principe moet iedere nieuwe soort uitgave een eigen ISBN hebben. In veel gevallen gebeurt dat echter niet. Vooral niet als je het hebt over de tig verschillende soorten ebooks die er zijn: ebooks met of zonder DRM, of de verschillende Epub en Mobi formaten van ebooks.

In de Engelstalige selfpubwereld wordt veelal één ISBN gebruikt voor een ebook. Er wordt daarbij geen onderscheid gemaakt of het om een Epub, Mobi, of een ebook met of zonder DRM gaat.
Persoonlijk heb ik zelf altijd wél een aparte ISBN gebruikt voor mijn Mobi’s, maar daarin ben ik blijkbaar een uitzondering. En nu Kindle Direct Publishing (het zelfuitgeefplatform van Amazon) ook Epubs toestaat voor het publicatieproces, ga ik er zelf ook mee stoppen.

In het kort heb je dus een ISBN nodig voor een paperback (POD of oplage maak niet uit), hardcover, grootletterboek, ebook en audioboek.

Hoe kom je aan een ISBN?

De uitgever – en een selfpubber ís een uitgever – kan een ISBN aanvragen via isbn.nl voor Nederlanders en boekenbank.be voor Belgen. Meestal koop je een blok van tien of meer ISBN’s, maar ze zijn ook per stuk te koop.
Bij aanschaf worden de ISBN’s geregistreerd op de naam van de uitgever. Het is daarom een goed idee om als selfpubber een uitgeversnaam te hebben, maar dat hoeft niet.

Als je een aantal ISBN’s hebt gekocht, zijn deze nog niet gekoppeld aan een specifiek boek, of formaat boek. Dit koppelen kun je zelf doen, daarna zit het ISBN ‘vast’ aan een specifiek boek.

Nadat het ISBN is gekoppeld aan een boek, kun je extra gegevens (metadata) toevoegen, zoals zoekwoorden, extra NUR codes, voor- en achterkant enzovoort.

Je betaalt sinds 1 januari 2019 een vast bedrag voor een bepaalde hoeveelheid ISBN’s.

In Nederland kost de aanschaf van één ISBN € 104,23 excl. btw en tien ISBN’s € 270,27 excl. btw. Wil je een grotere hoeveelheid ISBN’s in een keer, dan kun je dit aanvragen door een mailtje te sturen naar isbn@cb.nl. Honderd ISBN’s kosten € 700,81 excl. btw.

In België kost kost de aanschaf van één ISBN € 70,00 excl. btw en tien ISBN’s € 287,79 excl. btw. Honderd ISBN’s kosten € 1205,33 excl. btw. Deze kunnen rechtstreeks via de site aangevraagd worden.

Een gratis ISBN via een zelfuitgeefplatform. Hoe werkt dat?

Sommige zelfuitgeefplatformen stellen gratis ISBN’s beschikbaar voor selfpubbers die via hen een boek publiceren. Denk hierbij aan Smashwords, Draft2Digital, Kindle Direct Publishing en dergelijke.

Het is natuurlijk altijd leuk om iets gratis te krijgen, zeker als de kosten toch al oplopen vanwege het inhuren van een redacteur of vormgever. Via een gratis ISBN is echter de geregistreerde uitgever van het boek het zelfuitgeefplatform en niet jijzelf. Dit is een duidelijk nadeel van een gratis ISBN.
Bovendien kun je met een gratis ISBN niet zelf nog extra dingen toevoegen, zoals zoekwoorden, genres en andere informatie, wat je met een eigen ISBN wel kan.

De belangrijkste reden om toch zelf een eigen ISBN aan te schaffen is dat je met een gratis ISBN niet meer wordt geregistreerd als de uitgever van het werk, terwijl jij dat natuurlijk wél bent! Doordat het gratis ISBN staat geregistreerd op de naam van het zelfuitgeefplatform, worden zij ook de uitgever van het boek.
Dit houdt ook in dat mócht je veranderen van publicatiemethode, je het ISBN niet mee kunt nemen óf (her)gebruiken op andere zelfuitgeefplatformen.

Een gratis ISBN houdt ook in dat tot in lengte van dagen het zelfuitgeefplatform of uitgeefdienst zal worden geïdentificeerd als de uitgever van die specifieke uitgave, ondanks het feit dat jijzelf het boek hebt uitgegeven.
Omdat jij als selfpubber de uitgever bent, is het goed dit feit ook te claimen door je eigen ISBN te gebruiken.

Mocht je ooit een gratis ISBN hebben gebruikt, dan kun je het recht van de uitgever alleen terug claimen, door het boek opnieuw uit te brengen met je eigen ISBN. Dit kan alleen als je de cover verandert en je ten minste 10 procent van de tekst aanpast of een grote aanvulling doet.

Het zelfuitgeefplatform dat ik op het oog hebt verkoopt ISBN’s. Is het goed om daar eentje aan te schaffen?

Sommige zelfuitgeefplatformen verkopen ISBN’s in plaats van ze gratis weg te geven. Brave New Books is daar een voorbeeld van. Hiervoor geldt een beetje hetzelfde verhaal als voor het gratis ISBN.

Een ISBN die je via een zelfuitgeefplatform, of uitgeefdienst aanschaft, zal op hun naam staan en niet die van jou. Het zal daardoor ook alleen gebruikt kunnen worden op de site van het platform of dienst en het toevoegen van extra metadata is niet mogelijk.

Een ISBN kopen via een zelfuitgeefplatform of uitgeefdienst is vaak nogal goedkoper als er zelf eentje aanschaffen. Daarom kan het aanlokkelijk zijn om er toch eentje via hen aan te schaffen. Dat is natuurlijk prima, zolang je de nadelen maar in de gaten houdt.

Het door mij gekozen platform geeft niet de keuze om mijn eigen ISBN te gebruiken. Wat moet ik?

Als je via een zelfuitgeefplatform of uitgeefdienst je boek uitgeeft, dan heb je niet altijd de keuze om je eigen ISBN te gebruiken. Soms ben je verplicht via het zelfuitgeefplatform een ISBN aanschaffen, wat in de praktijk dus altijd betekent dat zij als uitgever van het boek worden geregistreerd.

Als een zelfuitgeefplatform of uitgeefdienst je niet de keuze geeft een eigen ISBN te mogen gebruiken, dan kan het beter zijn een ander platform op te zoeken die dat wel doet. Ze mogen dan wel een zelfuitgeefplatform zijn, maar als ze de selfpubbers het simpele recht van een eigen ISBN niet toestaan, dan kan het zijn dat ze niet het beste voorhebben met deze selfpubber.

Ik heb meer dan 10 ISBN’s nodig. Is het dan slim om twee blokken van 10 te kopen?

Dat hangt helemaal af van het doel dat je hebt met je schrijfbedrijf en de hoeveelheid boeken die je denkt in de toekomst nog uit te gaan geven.

Ikzelf heb de komende jaren zo’n 25 ISBN’s nodig. Daarom heb ikzelf 100 ISBNs in een keer gekocht, want dat is altijd goedkoper dan 3 blokken van 10 ISBN’s. Bovendien zie ik het kopen van ISBN’s als een investering, want het is een belangrijk onderdeel van mijn schrijfbedrijf. Ik wil namelijk zorgen dat ik altijd degene ben die geregistreerd staat als de uitgever, om wat voor soort formaat boek het nu gaat.

Je moet dus een overweging maken of je het nodig vindt om zo’n groot bedrag in een keer uit te geven. Denk daarbij aan je doel en ook de hoeveelheid boeken die je van plan bent uit te gaan geven. De ISBN’s blijven geldig, dus daarvoor hoef je het niet te laten.

Kun je in Nederland of België gekochte ISBN’s gebruiken op Engelstalige platformen en diensten?

Het antwoord is ja. Je kunt in de Nederland of België gekochte ISBNs gebruiken op sites zoals Amazon’s KDP, Smashwords, Draft2Digital en dergelijke. Het is zelfs zo dat je ISBN’s moet kopen in het land waar je woont.

Moet je voor elk land waar je uitgeeft een ander ISBN hebben?

Nee, het ISBN nummer gaat per boekvorm. Dus als je je eigen ISBN’s hebt, dan registreer je daar eentje van voor bijvoorbeeld een paperback. Deze ISBN kun je vervolgens an overal gebruiken waar je dat paperback uitgeeft, bijv KDP Print en Ingram Spark, maar ook het CB.
Hetzelfde geldt voor ebooks en audioboeken.

Iedere selfpubber moet zelf beslissen of hij zijn boeken een ISBN wil meegeven of niet. Soms heb je geen keuze, bijvoorbeeld als je via het CB wilt uitgeven. Maar vaak zul je de keuze wel hebben en dan hangt het dus af van het doel dat je hebt met je boeken en je schrijfbedrijf of je de investering wilt doen om zelf een reeks ISBN’s te kopen of niet.

Zelf denk ik dat het goed is om aan iedere vorm van je boek die wordt uitgegeven een ISBN vast te plakken. Vooral eentje die je zelf hebt aangeschaft. Jij bent tenslotte de schrijver en uitgever van het werk en dat mag best officieel geregistreerd staan.

Verder lezen:

 

About Maria Staal 273 Articles
Maria is geboren en getogen in Groningen, maar heeft ook veel van de wereld gezien. Ze schrijft detective verhalen onder een pseudoniem, helpt schrijvers hun eigen boeken uit te geven door middel van haar blog, boeken en podcast. Ze heeft samen met haar schrijfcoach een succesvolle methode bedacht voor het plotten van verhalen. Houdt van ruimtevaart, fietsen en katten.

13 Comments

  1. Hi Maria, ik heb een boek uitgebracht in twee uitgaven: hardcover en paperback. Voor beide had ik een ISDN gekocht op mijnisbn.nl. Deze twee zijn nu ook in gebruik. Ik woon echter in Portugal en mijn bedrijf is ook daar gevestigd. Is dit een probleem? Tevens vraag ik me af of je een uitgeversnaam ‘moet’ gebruiken als selfpubber… Of mag het ook bijvoorbeeld onder je bv-naam? Alvast bedankt voor je tijd. 🙏

    • Hoi TJ, bedankt voor je reactie. :)
      Officieel moet je een ISBN kopen in het land waar je woont. Maar als je deze twee al hebt, dan zou ik het mooi zo laten.
      Het hebben van een uitgeversnaam is niet verplicht. Veel selfpubbers kiezen er wel voor, omdat het professioneler staat op Bol of Amazon als er bij ‘uitgever’ niet de naam van de schrijver staat.
      In Nederland is uitgever geen beschermd beroep, dus je mag gewoon een naam bedenken en deze gebruiken. Je hoeft het daarvoor niet in te schrijven bij de Kamer van Koophandel (maar dan mag wel).
      Hoe dat in Portugal zit weet ik niet, maar ik vermoed dat het daar niet veel anders zal zijn. Om dit zeker te weten kan ik je aanraden te informeren bij de Portugeese KvK. Misschien kun je het wel toevoegen aan je al bestaande inschrijving, maar zoek het even goed uit. Internationaal is het over het algemeen niet nodig om een uitgeversnaam ook ergens te registreren, dus als je jezelf rompslomp kunt besparen, dan zou ik dat vooral doen. Maar het hangt ook af van het doel dat je met je boek hebt. Als je het echt onderdeel wilt laten zijn van je al bestaande bedrijf, dan is het wellicht handig het wel hieraan toe te voegen.
      Veel succes in elk geval! :)

  2. Hallo Maria, Ik heb een aantal boeken gepubliceerd bij Brave New Books met ISBN, al deze boeken heb teruggetrokken, dus ze zijn niet meer leverbaar. Nog wel voeren veel online boekenwinkels mijn titels van de onbestelbare boeken als lokkertje naar hun winkel. Is hier iets aan te doen? Groetjes, Lucienne

    • Hoi Lucienne, bedankt voor je vraag.
      Ik denk niet dat daar iets aan te doen is. Het ISBN blijft in principe altijd verbonden aan die specifieke uitgaven en als een online boekwinkel een boek in hun assortiment willen hebben dat niet meer leverbaar is, dan mag dat. Het kan namelijk ook voorkomen dat deze boeken tweedehands op de markt komen, vandaar.
      Groetjes, Maria

  3. hoi Maria, ik ben in dubio over wel/niet ISBN voor een ebook via Amazon, omdat het niet perse hoeft. Ik heb nu een ebook af in het Engels, dat wil ik later als audiobook inspreken, in het Nederlands vertalen en dan ook inspreken. Heb ik dan 4 verschillende ISBN’s nodig? De reden dat ik twijfel is omdat het misschien handiger voor mij is om op inkomsten uit het eerste boek te wachten en dan pas het ISBN te kopen en het er bij Amazon bij te voegen. Wat zou jij adviseren? bedankt voor al je informatie!

    • PS. Ik begrijp dat bij het kiezen voor een ISBN er geen correcties/veranderingen gedaan kunnen worden, zonder dat er een geheel nieuw ISBN voor het ebook moet komen. Juist bij een E-book lijkt het zo fijn om (bij Kindle) op elk moment nog iets te kunnen veranderen indien nodig. Dan zou een ISBN nadelig zijn. Groetjes!

      • Hoi Y, bedankt voor je vragen.

        Ieder ‘soort’ boek heeft inderdaad een ander ISBN nodig. Dus jouw Engelstalige ebook en audioboek zijn twee verschillende ISBN’s. Hetzelfde voor je geplande vertalingen naar het Nederlands.

        Ik denk niet dat het mogelijk is om na publicatie nog een ISBN toe te voegen via KDP. Misschien goed om daar zelf even contact over op te nemen met hen. Dit kan door in te loggen op je KDP dashboard en dan helemaal onderaan ‘contact’ aan te klikken.

        Het is niet zo dat je geen correcties meer mag maken als je een ISBN hebt toegevoegd. Dat mag namelijk wel, zolang het niet te veel wordt. Als je het omdraait zijn de regels rondom het gebruik van een nieuwe ISBN als volgt: her-publicatie met nieuwe ISBN is nodig als er minimaal 10% van de tekst is veranderd of toegevoegd en/of het boek een nieuwe cover krijgt en/of een nieuwe titel. Als je dus gewoon wat kleine correcties wilt maken kan dat gewoon met een huidig ISBN en zonder er een her-publicatie van te maken. Dat is inderdaad het handige van een ebook. Niet alleen bij KDP, maar ook bijvoorbeeld bij Kobo Writing Life en Draft2Digital.

        De keuze om eigen ISBN’s te gaan gebruiken is helemaal aan jezelf. Persoonlijk kies ik ervoor om dat wel te doen. Ten eerste wil ik geregistreerd staan als uitgever van het werk. Ten tweede wordt doordat ik dezelfde ISBN gebruik per soort boek er geen verwarring gecreëerd bij de lezer, want een (e)boek met een bepaalde titel heeft in alle winkels (online of niet) hetzelfde ISBN.

        Ook heeft de keuze voor het gebruik van eigen ISBN’s te maken met het doel dat je met je boeken hebt. Als je geld wil gaan verdienen met je boeken – of dat nu een zakcentje is, fulltime schrijver of iets daar tussenin – dan ontkom je niet aan investeren. Eigen ISBN’s vallen daar ook onder. Tegelijkertijd blijft het een grote kostenpost.
        Maar stel dat je nu al weet dat je meerdere boeken wilt gaan uitgeven (bijvoorbeeld een serie) in meerdere vormen, dan heb je meer ISBN’s nodig dan je denkt en kan de aanschaf van 100 ISBN’s in 1x de oplossing zijn voor de langere termijn. ISBN’s zijn gelukkig onbeperkt geldig. Maar zoals gezegd hangt dat helemaal af van het doel dat je met je boeken hebt.

        Ik hoop dat ik je zo wat hebt kunnen helpen. Als je nog vragen hebt dan hoor ik het graag. Groetjes, Maria

        • Heel erg bedankt Maria. Ik ga er nu voor kiezen om 10 ISBN’s te kopen. Fijn om te weten dat correcties nog wel kunnen! In de toekomst kan ik dan nog bezien of 100 stuks haalbaar is. groetjes!

  4. Hoi Maria,
    “Via een gratis ISBN is echter de geregistreerde uitgever van het boek het zelfuitgeefplatform en niet jijzelf.”
    Weet jij of dit ook voor Kobo (KWL) geldt, als je daar een ebook publiceert en geen ISBN opgeeft?
    Vriendelijke groet, en complimenten met je duidelijke en complete blogberichten!

    • Hoi Patricia, bedankt voor je lieve woorden. <3
      Als je via KWL je ebook uitgeeft zonder ISBN, dan voegt KWL er zelf eentje toe. Dit is wel een 'ander soort' ISBN, eentje met 123 aan het begin. De naam van KWL komt dan niet op Bol te staan, maar als je het ISBN googelt dan staat het wel geregistreerd op de naam van KWL.
      Uiteindelijk is het zo dat je alleen als uitgever wordt geregistreerd van je boek, als je zelf de ISBN's hebt aangeschaft. Iedere schrijver/selfpubber moet voor zichzelf bepalen wat ze willen doen.

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*


This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.