Alleen boeken verkopen via webshops! Een grap of realiteit?

Soms blijken dingen die voor de grap worden gezegd toch een kern van waarheid te bevatten. Neem nu de 1-aprilgrap die nieuwssite Inct.nl had bedacht. Volgens hun artikel hadden grote uitgeverijen besloten om vanaf die dag alleen nog exclusief boeken te gaan verkopen via webshops als Bol.com. ‘Oh,’ dacht ik. ‘Ze krijgen eindelijk door hoe het werkt.’

Ik kan me voorstellen dat veel boekhandels deze grap niet echt konden waarderen. Want door de aanhoudende lockdown zijn ze nog steeds niet weer volledig open en zien daardoor veel van hun klanten inderdaad online op zoek gaan naar leesvertier. Deze grap zal dat nog maar weer eens pijnlijk duidelijk hebben gemaakt.

Tegelijkertijd vond ik, als self-publishing expert met een overtuiging dat digitaal denken de toekomst is, het stuk helemaal niet zo vergezocht. Er zijn namelijk nationaal en vooral ook internationaal heel veel selfpubbers die hun boeken eerst alleen digitaal uitbrengen. Als ebook dus, via grote webshops. Niets raars aan.

Toekomstgericht

Nu las ik het artikel pas op 5 april, nadat Inct zelf al bekend had gemaakt dat het om een 1-aprilgrap ging. Ondanks dat vond ik het volgende gedeelte juist heel toekomst gericht en positief klinken.

“Een woordvoerder van de samenwerkende partijen geeft aan dat de afspraak een eerste stap is in een ontwikkeling die niet meer af te wenden is, namelijk dat alle retail digitaal zal worden. ‘Het duurt misschien een paar jaar, maar de pandemie heeft alles wel in een stroomversnelling gebracht. De fysieke boekhandel is een kanaal voor de niche van boekensnuffelaars geworden, het grote publiek wil snel en makkelijk kunnen kopen. Daarvoor is het online kanaal bij uitstek geschikt’.”

‘Precies!,’ dacht ik. ‘Veel retail zal digitaal worden. De pandemie heeft zeer zeker dingen in een stroomversnelling gebracht en de kans is groot dat fysieke boekhandels zich gaan specialiseren in de verkoop van collectors items, zoals speciale uitgaven.’

Gezien als grap

Waar ik bang voor ben is dat de toekomst die in het artikel wordt geschetst, gezien gaat worden als precies dat. Een grap over iets dat misschien in de verre toekomst zal gebeuren en waar je als uitgever en boekhandel je nu nog geen zorgen over hoeft te maken.
Niet iets dat nu al gebeurd en waar de traditionele uitgeefwereld eigenlijk eens in zou moeten duiken.

Want in plaats van grappen te maken over dit soort dingen, lijkt het me beter dat er al eens serieus wordt nagedacht over de digitalisering van het uitgeeflandschap. Net als het containerschip Ever Given, dat niet te stoppen was toen het uit koers begon te raken in het Suez Kanaal, zijn ook de traditioneel uitgevers maar langzaam als het om een koersverandering gaat.

Een grap als deze is wat mij betreft dus niet grappig, maar een teken dat er toch eens snel begonnen zou moeten worden met omdenken. Het feit is namelijk dat dit toekomstbeeld al veel sneller waarheid zal worden dan men beseft. En voor de hele uitgeefwereld, traditioneel en selfpub, zou het goed zijn als de neuzen eens dezelfde kant op kwamen te staan.

Online boeken verkopen heeft de toekomst. Dat maakt het voor iedereen makkelijker om het grote publiek te bereiken. Mensen zijn niet opgehouden met lezen. Dat heeft de pandemie wel bewezen. Ze zijn alleen anders gaan lezen. Het wordt tijd dat we allemaal doorkrijgen dat dit niet meer terug te draaien is. De digitale geest is uit de fles. Dat is zeker geen 1-aprilgrap!

Verder lezen:

• In de snel veranderende uitgeefwereld is digitaal denken van groot belang. Alleen dan heb je meer commerciële mogelijkheden. Maar wat is digitaal denken? Digitaal denken. Wat moet ik daarmee?