Vooruitblik naar 2022. Het wordt interessant!

Al weken loop ik ertegen aan te hikken of ik een ‘terugblik’ of een ‘vooruitkijken naar’ blogpost wil doen zo op de grens van 2021 en ‘22. Waarom ik twijfel weet ik eigenlijk niet. Misschien omdat de pandemie nog steeds niet is afgelopen en we nog steeds niet zeker zijn van dingen? Who knows, maar ik ga toch een poging wagen iets op papier te zetten.

Uit nieuwsgierigheid heb ik net de blogpost teruggelezen die ik vorig jaar schreef rond deze tijd. Het was een opsomming van dingen die in 2020 de uitgeefwereld veranderden. Veel van wat ik daarin beschreef, heeft zich doorgezet in 2021. Opnieuw zo’n soort blogpost doen heeft dus niet zoveel zin. Als je wilt weten wat er in ‘21 allemaal is gebeurt, raad ik je aan de blogpost nog eens te lezen. ;)

Maar naast de dingen die ik in die blogpost beschreef, is er wel degelijk meer veranderd dan dat. Het punt is alleen dat ik er mijn vinger nog niet op kan leggen. Er broeit iets, maar ik weet niet wat. Het is een gevoel, een ‘hunch’, zoals dat in Amerikaanse politieseries heet.

Ik wil toch proberen dat gevoel wat te ontleden en kijken of ik het iets duidelijker kan krijgen.

Veranderingen gingen in 2021 nóg sneller dan in 2020

Wie de Engelse selfpub goeroe Joanna Penn volgt zal gemerkt hebben dat zij in haar podcast van het afgelopen jaar het steeds vaker heeft gehad over veranderingen die eraan zitten te komen.
Maar niet alleen Joanna heeft het erover. Ook op de website van de Alliance of Independent Authors komen dingen voorbij en Kristine Kathryn Rush, een Amerikaanse (zelf)uitgeefexpert praat erover in haar blogposts.

Er broeit iets. Niet alleen in Nederland en België, maar ook internationaal.

Het ‘digitale’ gaat namelijk een steeds belangrijker rol spelen. We staan op de grens van de overgang naar een nieuw gebruik van het internet. Web 3.0 wordt dat ook wel genoemd. Het gaat grote gevolgen hebben voor hoe wij, de gebruikers, het internet in de toekomst gaan gebruiken. Tegelijkertijd komen daar weer nieuwe dingen uit voort die wij, de selfpubbers, kunnen gaan toepassen voor de verkoop van onze verhalen.

Nu zijn er mensen die zeggen dat het nog wel even duurt voordat Web 3.0 werkelijkheid gaat worden. Maar als Joanna – die al jaren een oog houdt op toekomstige mogelijkheden (‘futurist stuff’, zoals zij dat noemt) – aangeeft dat in 2021 meer en meer dingen in een stroomversnelling zijn gekomen en nu niet meer de ‘future’ zijn, maar het hier en nu, dan is er serieus iets gaande.

Er broeit iets, maar het is nog afwachten wat precies.

De lezer wil digitale boeken

Wat ik het afgelopen jaar heb gemerkt is dat selfpubbers in de Lage Landen meer en meer open staan voor de digitalisering. Voornamelijk ebooks en het abonnementslezen.
Dat is ook logisch, want in 2020 zijn de lezers steeds meer digitaal gaan lezen en is de vraag naar ebooks en audioboeken enorm gestegen. Dit heeft zich het afgelopen jaar voortgezet.

Mensen die boeken uitgeven, of dat nu traditionele uitgevers zijn of selfpubbers, merken dat er meer vraag is naar ebooks en audioboeken. Ze beginnen te beseffen dat ze wel mee zullen moeten in de digitale vaart der volkeren, want de klant is immers koning.

En selfpubbers hebben het daarmee makkelijker dan de traditionele uitgevers. Wij kunnen veel sneller meebewegen met de veranderingen in de markt, dus dat is een groot voordeel voor ons.

Een nadeel is dan weer dat wij minder te investeren hebben, dus vooral audioboeken (waarvan de productiekosten hoog zijn) blijven nog achter. Maar ik denk dat met de acceptatie van door robots ingesproken boeken, dit voor iedereen goedkoper zal worden en de publicatie daarvan een sprong zal gaan maken. En dit is serieus geen toekomstmuziek meer, maar zelfs nú al mogelijk, ook voor fictie.

Maar is dat hetgene wat er broeit? Ik ben er nog niet achter.

Houd grip op je eigen verhalen en woorden

Wat ik wel weet is dat intellectueel eigendom een grote rol gaat spelen in de komende jaren. Met Web 3.0 en de versnelling van de digitale interesse van de lezer, is het nóg belangrijker dan ooit geworden om als schrijver te weten wat er met jouw woorden gebeurt.

Ik zag dat ik het in mijn terugblikblogpost van 2020 al had over intellectueel eigendom. Eigenlijk verbaast mij dat, omdat ik voor mijn gevoel daar pas de laatste maanden meer mee bezig ben.
Maar het is serieus belangrijk dat iedere schrijver, traditioneel uitgegeven of selfpub, weet wat intellectueel eigendom is, wat je er allemaal mee kan en hoe je hiervoor het heft in eigen handen moet nemen. En ik gebruik hier bewust het woord ‘moet’, want zo belangrijk is het!

Te veel schrijvers tekenen bewust of onbewust contracten met uitgevers en uitgeefdiensten, waarbij ze alle gebruiksrechten van hun verhalen in de handen van anderen leggen. Op zich is er niks mis met het geven van een gebruikslicentie aan iemand anders, maar zorg dat je alleen weggeeft wat diegene ook écht voor je gaat doen.

Wil een uitgever alleen het papieren boek voor je gaan uitgeven, dan is het onzin dat zij ook de gebruiksrechten voor het ebook krijgen. Als ze niks gaan doen met een game, een theatervoorstelling of wat dan ook, hoeven zij die rechten niet te hebben.
Onderhandelingen over de gebruiksrechten in een contract is iets dat een uitgever verwacht van de schrijver. Doe dat dan ook! Jij ben namelijk de baas over wat er met jouw verhaal gebeurt.

Zowel Joanna, als de mensen van ALLI, als Kris Rush hebben het over niets anders dan de grip houden op je intellectueel eigendom. En dat ga ik vanaf nu ook doen!

Het zelf uitgeven van boeken gaat de stap naar volwassenheid zetten

Al jaren wordt er met minachting gekeken naar het zelf uitgeven van boeken. Dit heeft het selfpubben een gigantisch stigma opgeleverd.
Het is niet makkelijk om een stigma af te schudden, maar ik weet dat we eraan toe zijn om dat wel te gaan doen.

Misschien is dat wel wat er broeit. Zijn we eindelijk zo ver om als selfpubbers die stap voorwaarts te gaan zetten, die ervoor gaat zorgen dat er niet meer naar ons gekeken wordt alsof we een of andere enge ziekte hebben? Ik denk van wel.

Ik denk dat de pandemie en de versnelde veranderingen ons dwingen om anders naar onze verhalen te gaan kijken. Onze verhalen zullen op zoveel meer nieuwe manieren onder de ogen van het publiek gebracht kunnen worden. Manieren die we zelf in de hand moeten houden, omdat, zeker weten, de traditionele uitgeverijen er nog nauwelijks aan toe zullen zijn, laat staan erover nadenken. Daarom is het ook zo belangrijk dat je weet hoe intellectueel eigendom werkt.

Wij hebben de toekomst van onze boeken zelf in handen. En dan maakt het niet uit of je fulltime van je schrijfsels wilt gaan leven, of het ziet als een hobby waar een zakcentje mee te verdienen valt naast een betaalde baan. Dit is iets dat we samen kunnen doen.

Wat er broeit is verandering en een vernieuwt toekomstperspectief!

Ik ben er uit! Wat er broeit is verandering en een nieuwe kijk op de toekomst! Ik voel het als ik op schrijversgroepen zit op Facebook. Ik voel het als ik de emails lees die krijg ik van selfpubbers. Ik voel het als ik kijk naar wat er in de internationale (zelf)uitgeefwereld gebeurt.

En verandering is eng. De mens is niet gemaakt voor verandering, want dat brengt teveel onzekerheid met zich mee. Maar verandering brengt ook nieuwe mogelijkheden. En de nieuwe mogelijkheden die wij als schrijvers en selfpubbers gaan krijgen in de nabije toekomst gaan ongekend zijn. Mind-blowing!

Bij deze neem ik mij voor om in 2022 het uitgebreid te gaan hebben over de nieuwe mogelijkheden. Eng als dat is en onzeker als dat ons maakt, kunnen we maar beter voorbereid zijn.
Ik hoop heel erg dat jij met mij mee wilt op reis om deze nieuwe mogelijkheden te gaan ontdekken.

Soms is het goed terug te lezen wat je eerder hebt opgeschreven. De veranderingen die in 2020 zijn begonnen zijn in ‘21 nog uitgebreid en in een stroomversnelling gekomen. Ik ben heel benieuwd wat ik in december 2022 ga denken als ik deze blogpost teruglees. Er gaat vast veel verandert zijn!

***

Verder lezen:

• Heeft corona veranderingen aangezwengeld die gevolgen gaan hebben voor schrijvers, selfpubbers en uitgevers? Wat staat ons te wachten in de nabije toekomst? Lees mijn vooruitkijkblog van 2020 hier: Gaat corona de Nederlandstalige uitgeefwereld veranderen?
• Intellectueel eigendom. Dat klinkt saai, maar eigenlijk zou iedere schrijver er meer van moeten weten. Wat is het en waarom is het zo belangrijk? Meer info over dit belangrijke onderwerp: Hoe blijf ik de baas van mijn verhaal?