#14 – Writer’s block: hoe kom ik er vanaf?

Podcast: Play in new window | Download (Duration: 27:23 — 33.0MB)

Subscribe: Apple Podcasts | Spotify | Blubrry | RSS | More

We hebben het over iets waar veel schrijvers bang voor zijn: writer’s block. Wat is het, waardoor ontstaat het en hoe moet je ermee omgaan?

Luister hierboven of via je favoriete podcast app. Hieronder staan de hoogtepunten en de volledig uitgetypte versie van de aflevering.

Hoogtepunten

• Wat is een writer’s block?
• Waarom ontstaat writer’s block?
• De vijf meest voorkomende redenen van writer’s block
• Vragen die je jezelf kunt stellen om door je writer’s block heen te komen

Wil je connecten met andere schrijvers en van elkaar leren, ga dan naar de Hangplek voor Nederlandstalige selfpubbers op Facebook.

***

Volledig uitgetypte versie van de aflevering

Maria: Nou, we zijn weer bij elkaar, Petra en ik, en deze keer weer via Zoom want we zitten nog steeds in een lockdown helaas. We nemen dit op halverwege januari, dus hopelijk dat we binnenkort weer bij elkaar op de bank kunnen zitten. Dat zou wel zo leuk zijn.

Vandaag gaan we het hebben over writer’s block. Hoe kom ik er vanaf? Dan val ik maar meteen met de deur in huis, Petra, met de eerste vraag.

Wat is writer’s block?

Petra: Ja, dat is dé vraag voor heel veel schrijvers als je er tegenaan loopt. Wikipedia heeft eigenlijk de mooiste, de duidelijkste uitleg en dat is: het tijdelijk onvermogen van een schrijver om tot schrijven te komen. Met andere woorden, het lukt je gewoonweg niet om te schrijven. En dat kan gaan tussen tijdelijk, tussen een paar dagen, of tot een paar jaar. Sommige schrijvers hebben er een paar dagen last van. Officieel wordt dat geen writer’s block genoemd. Maar er zijn ook schrijvers die echt jarenlang niet kunnen schrijven om wat voor reden dan ook en dan noem je dat echt wel een writer’s block. En het belangrijkste te weten met writer’s block is dat je daarin niet alleen bent. Heel veel schrijvers hebben er last van en er is iets aan te doen.

Maria: Gelukkig dat laatste: er is iets aan te doen. Dat is wel erg fijn om te weten.

Waarom ontstaat writer’s block dan eigenlijk?

Als je het daar over hebt.

Petra: We kunnen dat eigenlijk in grofweg twee redenen kunnen we dat verdelen. Een reden zal ik heel goed uit gaan werken, want dat is waar de meeste schrijvers tegenaan lopen. Een andere, daar begin ik eventjes mee: dat is als je je plot niet goed ontwikkeld hebt. Met andere woorden: je hebt een idee, je bent begonnen te schrijven, maar dan zak je ergens in het midden of ergens aan het eind zak je eigenlijk een beetje als een kaartenhuis in elkaar. Want je weet niet hoe het verhaal afloopt. Als het plot dus niet goed ontwikkeld is, dat kan voor heel veel schrijvers een reden zijn om te stoppen en niet te weten hoe verder door te gaan.

Maar goed, dat is in principe, quote unquote, makkelijk te behandelen, want dan moet je gewoon zorgen dat je je plot sterker neerzet. Daar gaat deze podcast niet over, want de writer’s block gaat namelijk verder dan dat.

Op het moment dat jij van begin tot eind duidelijk hebt waar je verhaal over gaat, wat het doel is van elk hoofdstuk en elke scène. En dan nóg tegen writer’s block aanloopt, dat is waar we dus nu op ingaan.

En het is welk een leuk detail. Er is in de jaren ‘70 een onderzoek gedaan naar writer’s block. Toen hebben ze schrijvers die al een tijdje tegen een writer’s block aanliepen, hebben ze gevraagd wat zijn eigenlijk de redenen waarom je nu niet aan het schrijven bent?

En daar bleek uit dat er vier oorzaken waren.

Ik zal ze een voor een eventjes doornemen, en waarschijnlijk kunnen luisteraars zichzelf daar al wel in gaan herkennen.

Maria: Prima.

Petra: De eerste oorzaak is: Het overdreven kritisch zijn op jezelf. Oftewel: perfectionisme.
Dat herken jij waarschijnlijk ook wel?

Maria: Nee, vreemd genoeg. Ik ben wel iemand van structuur en alles, en alles plant, maar ik ben geen perfectionist. Dat is het rare aan mij.

Petra: Oké, ik herkende mijzelf daar wel heel erg in, vooral in het begin toen ik net begon met schrijven.

De tweede is: de angst om vergeleken te worden met andere schrijvers. En daarin haakt eigenlijk een beetje het gevoel van: mijn verhaal is niet uniek. Want dan ga je jezelf ook in die vergelijkmodus neerzetten.

Maria: Ja.

Petra: Een derde oorzaak is een extern motivatieprobleem. En dat wordt bijvoorbeeld gezien als zijnde  uitstelgedrag, jezelf laten afleiden. Constant andere dingen boven je schrijven neer te zetten.

En de laatste oorzaak is een intern motivatieprobleem. Oftewel, je vindt je ideeën eigenlijk niet zo interessant meer. Je bent de liefde ervoor verloren. Je hebt er geen passie meer voor. Op het moment dat je het verhaalidee hebt was het heel interessant, heel fijn. Maar op het moment dat je het gaat uitwerken, zakt het toch allemaal een beetje in elkaar. Vindt je het toch niet zo interessant meer.

Heel veel van deze oorzaken komen eigenlijk allemaal een beetje terug op hetzelfde, een basis onzekerheid die heel veel mensen hebben en dat is: ik ben niet goed genoeg.

Maria: En dat is natuurlijk heel vervelend als je die onzekerheid hebt. Je kan natuurlijk niet alleen met schrijven, maar ook misschien met uitgeven, alles. Misschien het hele leven wel, dat je dat soort onzekerheid kunt hebben.

Petra: Klopt. En deze redenen kunnen inderdaad wat dat betreft op elk moment in het uitgeefproces, schrijf- en uitgeefproces, moet ik eigenlijk zeggen, kunnen ze voorkomen. Maar ja, writer’s block gaat om het schrijfproces, dus vandaar dat we ons daar nu even op richten.

Maria: Uiteraard. Dus dat zijn de redenen waardoor een writer’s block ontstaat.

Wat ik nog even wel interessant vond, wat jij zei van, dat je jezelf gaat vergelijken met andere schrijvers en dat je dan dus denkt dat je zelf niet goed genoeg bent. Daar hebben inderdaad heel veel mensen last van en in het Engels heeft dat een interessante term. Dat heet dan ‘comparonites’. Dat je jezelf dus ‘compared’, dus vergelijkt met anderen. Ik denk niet dat dat een wetenschappelijke term is, maar het is wel een term die in de indie-wereld, in de selfpubwereld, veel wordt gebruikt voor deze specifieke reden.

Petra: Ja, en het werkt ook echt verlammend, want de vergelijkmodus gaat aan tussen een relatief beginnende schrijver met vergelijking met iemand die al established is. Iemand die al staat. Iemand die al boeken heeft uitgegeven. En die vergelijkmodus gaat dus altijd ten koste van jezelf. Want jij bent gewoon niet op datzelfde punt. Dus je kan jezelf niet gaan vergelijken met schrijvers die al 10 stappen voor jou lopen, omdat dat gewoon niet een eerlijke vergelijking voor jezelf is.

Dus het is een manier… Eigenlijk is het een soort manier van jezelf, een soort zelfbeschermingsmodus van nou: Als ik niet daar ben, dan hoef ik ook nier daar te komen. Want ja, ik ben toch niet goed genoeg. Ik ben waar ik nu ben en dat is niet goed genoeg. Dus, nou, laat ik er maar mee stoppen. En dat zorgt dus voor die blokkade.

Maria: Dat zorgt voor die blokkade en niet alleen voor schrijvers, maar ook inderdaad voor uitgeven en marketingdingen enzo. Dat is hetzelfde.

Petra: Dat klopt.

Maria: Dus dit zijn de redenen waardoor een writer’s block kan ontstaan. Maar stel nou dat je dat hebt gekregen. Je denkt van: Ik kan niks. Ik kan niet meer schrijven. Het lukt allemaal niet meer. Hoe ga je daar dan mee om?

Hoe ga je om met een writer’s block?

Petra: Het belangrijkste in eerste instantie is gewoon even heel heel heel eerlijk met jezelf zijn om te ontdekken wat nou eigenlijk die reden is. Dus wees gewoon daarin heel erg… kwetsbaar zou ik haast zeggen, maar gewoon eerlijk naar jezelf. Ik heb vijf punten opgeschreven wat een schrijver wellicht zal gaan herkennen en ik geef daarbij ook gelijk eventjes wat voor opties je dan hebt hoe je daarmee kunt omgaan.

Laten we gelijk beginnen met de eerste. Dat is misschien het makkelijkst.

Maria: Ja, prima. Doe maar.

Petra: Voel je een grote druk om te presteren of te overtreffen?

Oftewel, dat is eigenlijk weer een beetje die perfectionisme. Het moet gelijk goed staan. Stel jezelf dan de vraag: Waarom? Waarom voel ik die grote druk? Voor wie moet ik presteren? Wat is er aan de hand? Schrijf dat gewoon eens uit, om te kijken van: is dat wel zo realistisch wat je nu aan het denken bent. Is het wel zo belangrijk dat je dus nu die grote druk moet gaan voelen, want het blokkeert. Dus dat uitschrijven.

Vervolgens een tip die je daarbij kunt gebruiken is als je eenmaal aan je verhaal weer begint. Ga niet herschrijven. Ga niet teruglezen. Ga gewoon zorgen dat je eerste versie op papier staat. Dat is het allerbelangrijkste. Je wilt niet die druk voelen van: Het moet gelijk perfect op papier.

Maria: Volgens mij kan dat ook niet. Wat ikzelf ook altijd doe, als ik eenmaal bezig ben met de eerste versie: gewoon doorschrijven. Niet weer teruglezen, dat komt wel in het herschrijven, bij de tweede, de derde en de vierde versie.

Petra: Klopt. En een tip daarbij ook is: heel veel mensen die denken dat ze in chronologische volgorde moeten gaan schrijven. Van: nou, ik begin bij hoofdstuk 1 en ik eindig bij dat en dat, welk hoofdstuk het eind maar is. En op het moment dat je dan tegen een hoofdstuk aanloopt dat je denkt: Het lukt mij niet om hier te schrijven. Ik weet even niet hoe ik die scène vorm moet geven, sla hem dan over. Ga gewoon bezig met de scène die op dat moment de meeste energie geeft. Waar je wel inspiratie voor voelt, of waar je wel meteen een beeld hebt van hoe je dat voor elkaar wilt krijgen. Je kunt altijd teruggaan naar de scène die even niet lukte.

En hou gewoon in gedachten dat jouw eerste versie niet onder de ogen komt van lezers. Dus het is gewoon niet belangrijk hoe die eerste versie… Al zou je invullen van: hier moet Jantje dit en dit overleven en dan gaan we naar de volgende scène, doe dat dan gewoon. Zet dat gewoon letterlijk zo neer, het redigeerwerk komt op een later moment.

Dus dat is de eerste. Dus grote druk om te presteren. Een volgende zou kunnen zijn dat je…

Heb je eventueel interesse voor je verhaal verloren?

Is dat de reden waarom je… waarom het nu niet lukt om door te schrijven?

Kijk in dat geval even naar het originele verhaalidee. Het moment dat je dat idee kreeg. Wat maakte je zo enthousiast daarover? Schrijf dat gewoon eens uit. Kijk eens of je op die manier je enthousiasme weer terug kunt krijgen. Kijk vervolgens ook naar of je plot wel sterk genoeg is. Want dit is dus ook een reden waarom een writer’s block kan ontstaan. Dat het plot toch niet sterk genoeg blijkt, en dat je daardoor op een of andere manier je interesse verliest.

Belangrijk hierbij ook is dat je, als dat voor je werkt… Ik ben bijvoorbeeld een hele visuele schrijver. Ik heb heel graag plaatjes en nou ja, iets dat ik kan zien, dat mij inspireert om door te schrijven. Dus als jij ook zo bent: maak een visionboard. Kies plaatjes uit, gebruik een board als Pinterest of iets dergelijks en zorg dat je daardoor weer de prikkels krijgt voor je verhaal.

En als laatste, een hele belangrijke, heel veel schrijven denken dat ze inspiratie moeten hebben om te gaan schrijven. Oh, ik heb geen inspiratie, dus er komt niks. Dat is flauwekul. Inspiratie of niet, je moet gewoon schrijven. Punt. Dat betekent verstand op nul, zet desnoods je wekker en ga gewoon 15 minuten non-stop schrijven. Ga gewoon schrijven. Dat is het allerbelangrijkste. Dus dat zijn denk ik punten die je kunt gebruiken als je je interesse… Of als je denkt dat je je interesse verloren hebt in het verhaal of verhaalidee.

Maria: Ja, ik weet ook dat er zijn wel mensen die proberen dan… dat heet dan ‘free writing’ in het Engels. Je gaat maar gewoon wat schrijven. Begin maar gewoon een beetje in de flow te komen. Gewoon wat er maar in je hoofd zit, schrijf dat gewoon op. Dat gooi je later gewoon weg, maar dat je even in de flow komt van het schrijven en ga dan verder met de scène waar je gebleven bent of nou ja… Dat schijnt voor mensen ook wel te helpen. Ik persoonlijk doe dat nooit, maar er zijn mensen die dat wel helpen.

Petra: Ja, ik heb zelfs op een bepaald moment gehad dat ik ook tegen een soort writer’s block aanliep en dat ik dacht van: Hoe moet ik hier nou mee omgaan? En toen ben ik inderdaad ook in een soort free writing stijl ben ik begonnen. En het eerste wat ik opschreef: Ik kan dit niet en het lukt me niet. Het kwam er allemaal… allemaal kwamen die onzekerheden eruit en vervolgens: Ja, maar weet je, ik wil dit verhaal gewoon opschrijven en deze hoofdpersonage gaat dit en dit door en… Het sloeg helemaal nergens op wat ik aan het schrijven was. Maar het zorgde wel dat ik weer in een flow kwam, omdat ik die knop bovenin uitzette van het perfectionistische, het moet allemaal perfect. Dat zette ik uit. Dus het kan heel goed werken.

Een derde punt waar je als schrijver tegenaan kan lopen is… Of stel jezelf deze vraag:

Ben ik onzeker over mijn capaciteiten als schrijver?

Als dit het geval is, als jij jezelf vergelijkt met anderen, of denkt van: Waar doe ik het allemaal voor? Of niemand zal mijn boek toch wel kopen, want ik heb geen schrijfcursus gedaan. Ik heb geen training gedaan. Ik heb geen diploma in het schrijven of whatever. Als dat het geval is, hou dan vast aan een ding: Heel veel schrijvers hebben geen training gehad en die liggen toch met hun boeken in de winkels. Schrijven is een leerproces. Je traint jezelf. Je wordt beter. je eerste boek is never de nooit niet net zo goed als je laatste boek die je hebt uitgegeven. En zie het als fietsen. Dat doe je ook niet in een keer. Je valt meerdere keren van je fiets af voordat je doorhebt: Oh, zo werkt het. Dat is het belangrijkste bij deze vraag. Dus dit is niet echt een concreet iets wat je kunt doen. Behalve dan: Blijf schrijven, ga door.

Maria: En blijf leren, denk ik inderdaad. Dat is inderdaad zo, want mijn eerdere boeken zijn ook minder goed dan mijn latere boeken. Dat is gewoon zo. Je moet er gewoon doorheen. Het gaat gewoon een aantal jaren kosten voordat je weet hoe je goed moet schrijven en dat is normaal.

Petra: Ja, en je leert elke dag weer bij. En het feit dat jij niet een opleiding hebt gedaan in het schrijven, betekent niet dat je niet alsnog nu een training kunt volgen. Als je het gevoel hebt dat je dat nodig hebt. Maar er zijn zoveel dingen die je nu al kunt doen zonder daar per se geld voor uit te geven.

Ik bedoel als jij heel veel leest, leer jij ook al heel veel over het schrijfproces. Je leert hoe het verhaal in elkaar steekt, wat werkt en wat niet werkt enzovoorts. Dus er zijn heel veel dingen die je kunt doen om jezelf beter te gaan maken, maar zie het gewoon als een leerproces. En jezelf vergelijken hoort daar dus ook bij. Met andere woorden, doe dat niet!

Maria: Niet.

Petra: Doe dat niet.

Maria: Dat is denk ik wel een hele lastige, want ik denk dat heel veel schrijvers… Niet alleen schrijvers, maar iedereen heeft dat denk ik wel. Ook gewoon als je in je eigen dagelijkse leven heb je wel zoiets, zo van: Nou ja, die persoon heeft veel meer bereikt als ik, of wat dan ook. Dus ik denk dat dat in de mensen zit om jezelf te vergelijken met anderen en dat hoeft niet altijd positief te zijn. Je kan ook zeggen: Ik vergelijk mijzelf met iemand en daar wil in naartoe werken om ook op dat niveau te komen. Maar je kan, als je het negatief gaat zeggen, dan kun je ook zeggen van: Nah, ik ga daar toch nooit komen dus ik hoef niks meer. Ik begin er al maar niet aan. En dan zit je dus in een negatieve spiraal.

Petra: En dat is dus de perfect manier om jezelf te stoppen met die droom te bereiken om je boek uiteindelijk te schrijven en uit te geven. Dus wees daar gewoon bewust van dat je dit aan het doen bent.

En zie het proces van andere schrijvers ook altijd net als hoe jij social media ziet. Je ziet alleen maar de leuke berichten op social media. Mensen posten foto’s van hun vakantiebestemminkjes, maar je ziet niet dat ze bijvoorbeeld daarvoor knallende ruzie hebben gehad met elkaar. Dat zie je niet. Dat is met schrijvers net zo. Iedereen die een boek heeft gepubliceerd heeft een bepaalde fase doorgemaakt waarin ze tegen problemen aanliepen. Writer’s block bijvoorbeeld. En ze zijn er doorheen gegaan. Ze hebben zichzelf beter geleerd. Ze hebben proeflezers genomen. Ze hebben noem maar wat gedaan om te zorgen dat hun boek uiteindelijk daar komt. Als zij dat kunnen, kun jij dat ook. Maar het vergt moed en het vergt doorzettingsvermogen.

Maria: Ja, precies. En het is hetzelfde bijvoorbeeld met als je leest of Facebookgroep of schrijversgroep: Ik verkoop 10 duizend boeken per jaar, en dan zeg je: Ja, maar ik verkoop maar 5 boeken per jaar. Die mensen die 10 duizend boeken per jaar verkopen, die zijn ook aan het begin begonnen en die verkopen ook niet ‘opeens’ 10 duizend boeken per jaar. Dat is ook langzaam… Daar is een proces vooraf gegaan en zij hebben ook moeten leren hoe ze marketing moesten doen. Ze hebben ook moeten ontdekken hoe dat allemaal werkt. Dus je kunt jezelf daarmee niet vergelijken. Je kunt wel aspireren naar wat zij doen, dat kan natuurlijk. Maar ga je niet vergelijken van: Nou, dat gaat me toch nooit lukken.

Petra: Precies, nou dat is dus het hele punt.

En dan heb je nog een vierde vraag die je jezelf kunt stellen. En dat is:

Heb ik dringend een break nodig? Heb ik een pauze nodig van mijn schrijfproces?

Schrijversvermoedheid kan namelijk heel goed voorkomen. Je kunt heel enthousiast zijn over een idee, je kan uren gaan schrijven en dan op een gegeven moment dan ben je daar gewoon moe van. En dat kan. En dat is ook helemaal niet erg. Dat gebeurt iedere schrijver wel eens. En het belangrijkste wat je dan kan doen is: Neem even een break. Ga even douchen, ga even wandelen, ga een film kijken, afwassen, stofzuigen, whatever. Zorg dat je er gewoon even uitgaat. Want je brein heeft gewoon even wat welverdiende rust nodig.

Maria: Precies. Even in de tuin wat onkruid wieden, of zo, of…

Petra: Ja, zo’n mindless… Gewoon even je brein uitzetten. Een klusje zoals afwassen of stofzuigen, of inderdaad even in de tuin, dat zijn dingen die kosten je brein niet heel veel energie. Je gaat eigenlijk een beetje op een soort automatische piloot. Dat is een perfect moment om even weer te gaan resetten.

Wat je ook heel vaak hoort is tijdens het douchen komen er ook allerlei ideeën van verhalen naar boven. Dat is dus ook iets dat op dat moment kan gebeuren. Je kan weer de energie terugkrijgen voor het schrijven.

Maria: Heb ik ook altijd. Als ik afwas, dan krijg ik altijd ideeën.

Petra: Ja, en dat is omdat je eigenlijk gewoon… Je geeft je brein rust en daarom komen de creatieve dingen komen weer naar boven. Dus dat is gewoon een heel… Dus zorg niet dat je in een moet fase: Ja, ik zit nu in flow. Ik moet nu door blijven schrijven. Het gaat nu zo lekker. Nee, nee, nee. Dat komt wel weer terug. Neem even pauze.

En dan de laatste. En dit is een die voor mij heel belangrijk is:

Laat ik me te gemakkelijk afleiden?

Maria: Aha, ja, een hele belangrijke.

Petra: Ja, ik weet niet… Herken jij die?

Maria: Ja, ik denk dat iedere schrijver dat wel herkent. Zeker met social media en Facebook en weet ik veel wat allemaal dat het gewoon… Je bent gewoon zo snel geneigd om effe te kijken of er nog iets op Facebook is gebeurd of weet ik veel. En dan voor je het weet ben je een half uur verder.

Petra: Klopt. En er zijn een paar dingen die je dan kan doen. En hierin vergt het ook wel een beetje moed, moet ik zeggen, omdat te doen. Want helemaal in deze tijd voel je gewoon die noodzaak om altijd bereikbaar te zijn en altijd alle berichten gelijk up to date te blijven. Als er op social media iets wordt gepost, of iets dergelijks, dat je gelijk weet: Wat is het? Oh, ik krijg een email. Wat voor email? Wie heeft iets van mij nodig? Enzovoorts.
Zet je internet verbinding uit. Als je hier tegenaan loopt. Zet het uit.

En dan zijn er gelijk schrijvers die zeggen: Ja, maar als ik research moet doen tijdens het schrijven, dan moet ik toch op internet? Nee, dat hoeft helemaal niet. Je kan ook gewoon opschrijven op een notitieblokje: Oh, zoek dit en dit eventjes uit. Ga over die scène heen en ga doorschrijven. Dus dat researchen kun je later nog toevoegen. Dat is niet belangrijk.

Maak gebruik van deadlines. Dat werkt voor mij heel erg goed. Dat kan heel erg heftig zijn door te zeggen: Weet je, ik benader alvast proeflezers en ik spreek een datum af dat zij hun eerste versie van mij krijgen. Dat kan een hele goede deadline zijn.

Maar het kan ook zijn dat je een schema maakt van: Nou, dan wil ik hoofdstuk 1 klaar hebben, dan wil ik hoofdstuk 2 klaar hebben. En dat je je daarin elke keer kan houden van: Oké, ik ben goed op schema. Alles gaat zoals ik het van te voren het met me heb afgesproken.

En de laatste manier wat kan helpen in de vorm van deadlines is als je jezelf opgeeft voor een schrijfchallenge. En dan denk ik bijvoorbeeld aan NaNoWriMo, de National Novel Writing Month. Die is in november, maar ze hebben ook een Camp Nano en die is in april en in juli. Dus je hebt dan… Je hebt eigenlijk drie keer per jaar dat je mee kan doen door dertig dagen lang jezelf te koppelen aan een schrijfchallenge en alleen maar te gaan schrijven om een X aantal woorden te bereiken.

Maria: Wat ik nou zit te denken, sorry dat ik je in de rede val, maar ben jij ook niet bezig met dat je met een andere schrijver samen schrijft op hetzelfde moment? Is dat ook niet een soort van stok achter de deur idee?

Petra: Ja, dat was mijn volgende punt. Dus je bent me net voor.

Maria: Oh, oké, sorry.

Petra: Ik had inderdaad nog twee puntjes daarin, twee tips.
Een is dus: Creëer een schrijfroutine. Zorg dat je een vast tijdstip hebt om te schrijven.

En inderdaad met die stok achter de deur, zorg bijvoorbeeld voor een schrijfbuddy. Ik heb nu twee keer per week iemand met wie ik via Zoom een uur aan het schrijven ben. En dat is voor mij dé manier om mezelf in het fictieschrijven neer te zetten, want je begint met elkaar te schrijven. Je hebt het geluid van elkaar uit, dus je hoort elkaar niet, maar je ziet dat je allebei aan het schrijven bent en dat motiveert om ook door te gaan. En na een uur doe je het geluid weer aan en zegt hoeveel woorden je hebt gehaald. En voel je de energie om weer door te gaan. Dus dan heb je de Zoom call, die sluit je af en je gaat gewoon door. Dus dat is ook een stok achter de deur om bij elkaar te gaan zitten en om te gaan schrijven.

En een allerlaatste als je je makkelijk laat afleiden is: Zonder jezelf af. Zorg dat je zowel je menselijke als je dierlijke huisgenoten op een andere plek neerzet.

Maria: Vooral dierlijke huisgenoten in jouw geval.

Petra: Ja, precies. Ja, want ik weet niet of jullie dat horen, maar af en toe hoor je een van mijn katten heel hard mauwen. Dus die wil heel graag in dit gesprek.

Maar het kan bijvoorbeeld ook helpen, dat is iets voor mij in ieder geval, om instrumentale muziek op te zetten. Echt koptelefoon. Voor mij helpt het bijvoorbeeld niet als ik teksten hoor, want dan ga ik focussen op de teksten, maar als ik… Er is op Youtube bijvoorbeeld genoeg muziek te vinden die, quote unquote, concentratieverhogend is. Met andere woorden: Daar zitten een bepaalde soort geluidstrillingen zitten daarin en dat zorgt ervoor dat je brein op een bepaalde niveau gaat functioneren. Dat zijn ook manieren die je zou kunnen uittesten of dat je helpt in het concentratievermogen.

Maria: Wat ik wel eens heb geprobeerd is, inderdaad met koptelefoon op en dan via Youtube een filmpje aanzetten met het geluid van regen en een hele zachte onweersbui, heel in de verte een onweersbui, en voor de rest gewoon regen wat neervalt. En dat is ook heel rustgevend. En dat geeft mij ook een soort van concentratie. Want dan focus je… dan filter je eigenlijk de buitengeluiden van: Er loopt iemand door de straat, of je bovenbuurman maakt lawaai, weet ik veel wat, dat hoor je dan minder en dan kan je meer concentreren.

Petra: Ja, en het helpt ook daarbij om een koptelefoon te hebben die ook echt het geluid afdekt. Je hebt van die, die helemaal om je oren heen gaan bijvoorbeeld. Van die grote koptelefoons. Die helpen daar heel goed tegen, want je hoort daarna ook echt geen ander geluid. Dus dit zijn dingen die je gewoon voor jezelf kunt gaan uitzoeken, wat werkt wel en wat werkt niet.

Maria: Nou, hartstikke goed. Dus dat zijn de vijf redenen die jij hebt gegeven om hoe je kunt omgaan als je een writer’s block hebt.

Petra: Ja, even de vijf meest voorkomende. Er zullen natuurlijk meerdere zijn. En mocht dat het geval zijn dan ben ik wel heel nieuwsgierig. Dus als mensen hiernaar luisteren en ze zeggen: Nou, ik loop tegen dit en dit aan. Deel het gewoon inderdaad even in de comments onder dit bericht, want ik ben wel heel nieuwsgierig wat er dan nog meer is. En wellicht heb ik een paar tips hoe je daarmee kunt omgaan.

Maria: Precies. Ik denk sowieso dat je al heel veel ontzettend goeie tips hebt gegeven.

Heb jij nog een conclusie, als we het allemaal gaan samenvatten. Heb je nog een algemene eindconclusie die je zou kunnen geven?

Petra: Ja, dat heb ik zeker. Het belangrijkste wat je jezelf in gedachten wilt houden is: Maak het probleem niet groter dan het is. Writer’s block is iets wat heel veel voorkomt. Het kan tijdelijk, het kan langdurig. Zorg er natuurlijk voor dat het niet in het langdurige proces komt. Ga deze tips die we nu noemen, ga die gewoon uitproberen. Kijk waar je tegenaan loopt. Val niet in het gevoel van: Oh, het lukt me toch niet, ik ben niet goed genoeg, of… Probeer dat stemmetje naar beneden te schakelen en ga gewoon uitproberen wat wel en niet werkt.

Dus wees lief voor jezelf en je onzekerheden. Wees… Vertrouw op het feit dat als jij een boek wilt schrijven, dat dat boek er wel degelijk kan komen. Dat je gewoon moed nodig hebt en doorzettingsvermogen. Dat je een of twee dagen of een paar weken gewoon even een break tussendoor nodig hebt, helemaal niet erg. Neem die tijd gewoon voor jezelf. Maar spreek wel een datum af van: Nou, dan gaan we weer door en dan is het verstand op nul en gewoon gaan.

Maria: Precies. Nou dat lijkt me een hele goede conclusie. Wat ik nog net als conclusie net bedacht toen jij dit allemaal zei, dacht ik van: Ga ook eens praten met andere schrijvers. Ga eens kijken op Facebookgroepen, schrijfgroepen, forums, van hoe andere schrijvers daarmee omgaan. Misschien is dat ook nog een tip.

Petra: Ja, connectie maken met andere schrijvers, zeker. Die heb ik inderdaad nog niet genoemd, en dat is goed dat je die nog even toevoegt. Want heel veel schrijvers denken ook dat ze het allemaal alleen moeten doen. Dat het proces iets is wat zo persoonlijk is dat niemand anders zal begrijpen waar ze doorheen gaan en dat is echt flauwekul. Iedereen snapt dit als je in het schrijfproces zit. Iedereen snapt waar je tegenaan loopt en ja, ga het gesprek met elkaar aan.

Maria: Nou, supergoeie tips, dank je wel voor het gesprek.

Petra: Graag gedaan. Leuk.

Maria: Tot de volgende keer.

Petra: Ja, tot de volgende keer.